Ilmiy ijod metodologiyasi
QR kod:
Yuklab olishlar
Аntik falsafada ijod tushunchasi koinotning boqiyligi va borliqning oʼzgaruvchanligi bilan uygʼunlashadi, uning markazida esa Eros haqidagi taʼlimot oliy idealga erishishga ijodiy intilish sifatida rivojlanadi. Oʼrta asr falsafasida ijod ga nisbatan qarashlar Xudoni yoʼqlikni borliqqa aylantiruvchi Yaratuvchi deb tushunish bilan bogʼlangan. Аmmo Uygʼonish davri ga kelib ijodga insonning bunyodkorlik faoliyati deb qarala boshlagan.
Yangi davrda va undan keyingi yillarda ijod turlari ijod ning mohiyati haqidagi individual (jamoaviy) tasavvurlarning xususiyati bilan belgilandi. Jumladan, I.Kant ijod jarayoni ni maxsus analizdan oʼtkazdi va unga insonning tasavvuri mahsu li deb qaradi. Ijodni, bir tomondan, sof intellektual hodisa deb (N. Gartman, E.Gusserlь, А.Uaytxed va boshqalar), ikkinchi tomondan esa ijodiy faoliyat negizidagi ekzistentsial faoli yat deb talqin qimai hozirgi zamon falsafasiga xosdir.
Binobarin, barcha davrlarda (oʼrta asrlardan tashqari) in-sonning faoliyati uning ijodiy negizi bilan uzkiy boglangan. Inson hayotoving dialektikasi shundayki, tarixga bogʼliq boʼlga ni holda, inson oʼzi bajarishi lozim boʼlgan mini tarix zimma-siga yuklay olmaydi. Boshqa tomondan, inson oʼzini ijodda ifo da etishga burchlidir, zero, ijod jarayonida inson shaxs sifa tida kamol topadi.
I
