"Aql – insonni inson qiladigan eng katta boylikdir." — Forobiy

Rus tilshunosligi

Rus tilshunosligi kafedrasi — universitetimizning yetakchi bo‘linmalaridan biri bo‘lib, rus filologiyasi sohasida yuqori malakali mutaxassislar tayyorlashga ixtisoslashgan.
Kafedraning asosiy missiyasi — rus tilining tuzilishi, tarixi va zamonaviy holatini chuqur o‘rganish hamda talabalarning pedagogik va ilmiy-tadqiqot faoliyatiga tayyorlanishini ta’minlashdir.

Kafedraning o‘quv dasturi tilshunoslikning nazariy va amaliy jihatlarini uyg‘unlashtiradi. Dastur fonetika, morfologiya, sintaksis, leksika, stilistika va sotsiolingvistika kabi yo‘nalishlarni o‘z ichiga oladi.

Talabalar mustahkam fundamental tayyorgarlikka ega bo‘ladilar, bu ularga rus tilini yuqori darajada o‘zlashtirish bilan birga ilmiy tadqiqotlar olib borish, o‘quv qo‘llanmalarini ishlab chiqish va zamonaviy pedagogik texnologiyalardan foydalanish imkonini beradi.

Xamidullayeva Gauxar Ataniyazovna

Xamidullayeva Gauxar Ataniyazovna

rus tilshunosligi kafedrasi mudiri v.b.

filologiya fanlari bo'yicha falsafa doktori (PhD)

Kononova Irina Yuryevna

Kononova Irina Yuryevna

Katta o‘qituvchi

Norqo‘ziyeva Gulnora Ziyadullayevna
Shagiyeva Nargis Fagimovna

Shagiyeva Nargis Fagimovna

Katta o‘qituvchi

Shukurova Madina Abduraimovna

Shukurova Madina Abduraimovna

Kafedra o‘qituvchisi

Xalikova Elyanora Sergeyevna

Xalikova Elyanora Sergeyevna

Rus tilshunosligi kafedrasi dotsenti

filologiya fanlari bo'yicha falsafa doktori (PhD)

Yunusova Maloxat Turavayevna

Yunusova Maloxat Turavayevna

Kafedra o‘qituvchisi

Kafedraning strategik maqsadi:

  • Zamonaviy ta’lim dasturlarini ishlab chiqish va joriy etish.

  • Rus tilini o‘qitish metodikasini innovatsion texnologiyalar yordamida takomillashtirish.

  • Talabalar ehtiyojlarini hisobga olgan holda ta’limni individuallashtirish.

  • Xalqaro darajadagi TRKI-III (C1) sertifikatini qo‘lga kiritish.

Vazifalar:

Ta’limiy faoliyatda:

  • Rus tilini o‘qitish metodikasi bilan bog‘liq fanlarni o‘qitish.

  • O‘quv dasturlari va metodik materiallarni ishlab chiqish.

  • Talabalarni maktab va ta’lim muassasalarida amaliy tayyorlash.

  • Rus tili o‘qituvchilari uchun malaka oshirish kurslarini tashkil etish.

Ilmiy faoliyatda:

  • Rus tilini o‘qitish metodikasi bo‘yicha tadqiqotlar olib borish.

  • Rezensiyadan o‘tgan jurnallarda maqolalar chop etish.

  • Konferensiya va simpoziumlarda ishtirok etish.

  • O‘qitishning innovatsion metodlarini joriy etish.

Tarbiyaviy faoliyatda:

  • Talabalarda professional va shaxsiy sifatlarni shakllantirish.

  • Kommunikativ va ijodiy qobiliyatlarni rivojlantirish.

  • Rus tili va madaniyatiga bo‘lgan qiziqish hamda vatanparvarlikni tarbiyalash.

  • 10.00.04 - Yevropa, Amerika va Avstraliya xalqlari tillari va adabiyoti

  •  10.00.06 - Qiyosiy adabiyotshunoslik, chog‘ishtirma tilshunoslik va tarjimashunoslik

  • 10.00.11 - Til nazariyasi. Amaliy va kompyuter lingvistikasi

  •  13.00.02 - Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi

Kononova Irina Yuryevna

10.00.04 ‒ Yevropa, Amerika va Avstraliya xalqlari tili va adabiyoti

Вставные конструкции как субъектно-экспрессивная форма синтаксиса в художественной прозе М. Цветаевой

Tadqiqotnatijalariningilmiy ahamiyati kiritma konstruksiyalarning har xil turlarini tahlil qilish uchun yaroqli nazariy vositalarni ishlab chiqishshuningdekkiritma konstruksiyalarni mohiyatfenomenologik jihatdan konseptual tavsiflash bilan izohlanadiAmalga oshirilgan tadqiqot kiritma konstruksiyalarning tabiati vaumumansubyekt-ekspressiv sintaksis hodisalari haqidagi nazariy bilimlarni kengaytirish va chuqurlashtirishga yordam beradi.

Shukurova Madina Abduraimovna

13.00.02 Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi

Персонализация образования в контексте актуальных тенденций современной образовательной сферы. (На материале электронных платформ адаптивных технологий обучения)

Ilmiy ish elektron axborot muhitining texnik imkoniyatlari tufayli talim jarayonida yangi turtki olgan shaxsga yonaltirilgan talim sohasidagi tadqiqotlarga bagishlangan. Qisqa vaqt ichida an’anaviy ta’lim asoslarini saqlab qolgan holda shaxsga yo‘naltirilgan ta’lim yo‘nalishi yangi bosqichgakotarildi, pedagogika oldiga bir qator yangi vazifalarni qo‘ydi, ularning yechimi har doim ham ilgari ishlatilgan tadqiqot usullari va uslublari sohasida yotmaydi. Buning sababi shundaki, zamonaviy shaxsiylashtirilgan o‘qitish tizimini yaratish faqat elektron axborot-kommunikatsiya maydoni chegaralarida, buning uchun mo‘ljallangan texnik vositalardan foydalangan holda amalga oshirilishi mumkin. O‘qitishni individuallashtirishga yangicha yondashuvning bunday o‘ziga xosligi uni o‘rganishga notrivial yondashuvni va ulardan foydalanish metodikasini ularning tarkibiy asoslarini qamrab oluvchi qandaydir umumiy modellar doirasida mumkin bo‘lgan tizimlashtirishni talab qildi.

Yunusova Malohat To‘raboyevna

13.00.02 Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi

Методика формирования речевых навыков у преподавателей общеобразовательной школы с узбекско-русским билингвизмом 

Globallashuv va tillar integratsiyasi sharoitida, ayniqsa, O‘zbekiston kabi ko‘p tilli mamlakatlarda bilingvizmning rivojlanishi muhim jihat hisoblanadi. O‘quvchilarda nutqiy ko‘nikmalarni shakllantirishda o‘zbek va rus tillarini biladigan o‘qituvchilar asosiy rol o‘ynaydi.

Ko‘p tillilik sharoitida umumta’lim maktablari o‘qituvchilarida nutqiy ko‘nikmalarni shakllantirish metodikasi, ayniqsa, o‘zbek-rus bilingvizmi sharoitida alohida ahamiyat kasb etadi. Bilingvizm insonning ikki tilda so‘zlasha olishi hodisasi bo‘lib, uning rivojlanishi zamonaviy ta’lim jarayonida tobora dolzarb bo‘lib bormoqda.

Ushbu ilmiy tadqiqotda o‘qituvchilarning til kompetensiyasini takomillashtirishga qaratilgan bir qator metodik yondashuvlar, shuningdek, o‘quv jarayoniga bilingval ta’limni joriy etishning o‘ziga xos xususiyatlari ko‘rib chiqilgan.

Ta’lim yo‘nalishlari:

  • 60111700 – Ozga tilli guruhlarda rus tili

  • 60110800 – Ona tili va adabiyoti: rus tili va adabiyoti

O‘qitiladigan fanlar ro‘yxati:

  • Zamonaviy rus tili tilshunoslik asoslari bilan

  • Rus tili stilistikasi

  • Ritorika

  • Rus tilini o‘qitish metodikasi

  • Sotsiolingvistika

  • Rus tilini o‘qitishda interaktiv o‘quv materiallarini loyihalash

  • Umumiy tilshunoslik

  • Lingvokulturologiya (lingvostranovedenie)

  • Badiiy matnning lingvistik tahlili

Iqtidorli talabalar bilan ishlash ularning salohiyatini ochib berish, ijodiy tashabbuslarini qo‘llab-quvvatlash va ilmiy fanlarni chuqur o‘rganishga yo‘naltirilgan ta’lim jarayonining muhim qismidir. Ushbu faoliyat doirasida individual va guruhiy yondashuvlar qo‘llaniladi, shuningdek, iste’dodli yoshlarni ilmiy va ijodiy vazifalarni hal etish uchun birlashtiruvchi talabalar klublari rivojlantiriladi.

Talabalar akademiyasi doirasida quyidagi klublar faoliyat yuritadi:
“Rus madaniyatini o‘rganamiz” klubi — rahbar Shagieva N. F.,
“Smart learning club” — rahbar Shukurova M. A.

Oliy talim muassasalarida olib borilayotgan manaviy-marifiy ishlar talabalarda manaviy-madaniy qadriyatlarni shakllantirishmanaviy-axloqiy qadriyatlarga yonaltirilgan masuliyatli fuqaroni tarbiyalashda muhim ahamiyat kasb etadi.

Manaviy-marifiy ishlar doirasida 2024-yilda quyidagi tadbirlar otkazildi:

1. Buyuk ozbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiyga bagishlangan tadbir talabalarni ulug‘ zotning hayoti va ijodi bilan chuqur tanishtirishshuningdekyoshlarda Ozbekiston madaniy merosi bilan faxrlanish tuygusini tarbiyalash maqsadida otkazildi. Alisher Navoiy o‘zbek adabiyoti va madaniyati tarixida alohida o‘rin tutadi, uning asarlari bugungi kunda ham dolzarb va ahamiyatli bo‘lib qolmoqda.

Tadbirning asosiy maqsadlari quyidagilar edi:

• Talabalarni Alisher Navoiyning tarjimayi holi, ijodi va falsafasi bilan tanishtirish.

• Uning adabiy merosini o‘rganishga qiziqishni oshirish.

• Yoshlarda O‘zbekiston madaniy merosiga hurmat va iftixor tuyg‘usini shakllantirish.

• Navoiy asarlaridagi yuksak axloqiy va ma’naviy qadriyatlarni targ‘ib qilish.

2. Xotira va qadrlash kuniga bag‘ishlangan tadbir. Tadbirdan ko‘zlangan maqsad - Ulug‘ Vatan urushi qahramonlari xotirasini yod etish, talabalar va o‘qituvchilar o‘rtasida Vatanimizdan faxrlanish va faxriylarga hurmat tuyg‘usini shakllantirishdan iborat.

Vazifalar:

• Madaniy-ma’rifiy tadbirlarni tashkil etish;

• talabalarni G‘alabani xotirlash bilan bog‘liq tadbirlarda ishtirok etishga jalb qilish;

• Yoshlarda vatanparvarlik tuyg‘usi va tarixiy xotirani mustahkamlash.

Rus tilshunosligi kafedrasi xorijiy tillarni o‘qitish sifatini oshirish, zamonaviy pedagogik usullarni takomillashtirish hamda maktab o‘quvchilari va kasb-hunar ta’limi muassasalari o‘quvchilariga qo‘shimcha bilim berish maqsadida mahalliy hamkorlikni rivojlantirmoqda. Ushbu yo‘nalishda Toshkent viloyatidagi umumta’lim maktablari bilan hamkorlik yo‘lga qo‘yilgan:
✅ O‘quv-metodik ishlar;
✅ Ilmiy-tadqiqot ishlari;
✅ Ma’naviy-ma’rifiy ishlar.

Xalqaro akademik hamkorlik doirasida kafedra Qozog‘iston Respublikasi, Shymkent shahridagi M. Auezov nomidagi Janubiy Qozog‘iston universiteti bilan faol hamkorlik qilmoqda. Mazkur hamkorlik ta’lim sifatini oshirish, ilmiy tadqiqotlarni rivojlantirish hamda ikki tomon o‘qituvchilarining tajriba almashishiga qaratilgan.