Kabilova Shaxnoza Xudayshukurovna

Mehnat va ilmiy-pedagogik faoliyatning asosiy bosqichlari

2007-2008 yillarda Qashqadaryo viloyati Qarshi shahar fuqarolik sudi kotibi.

2015-2020 yillarda Toshkent geodeziya va kartografiya kasb-hunar kolleji maxsus fan o‘qituvchisi.

2021-2022 yillarda Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti Pedagogika fakulteti Defektologiya kafedrasi magistranti va defektologiya kafedrasi tashqi o‘rindosh o‘qituvchisi.

2022 yildan hozirgi kungacha Chirchiq davlat pedagogika universiteti, Pedagogika fakulteti Maxsus pedagogika  kafedrasi v.b. dotsenti lavozimida faoliyat olib bormoqda.

Sh.X. Kobilovaning umumiy ish staji - 12 yil, pedagogik staji - 10 yilni tashkil etadi. 

Sh.X. Kobilova har bir ma’ruza va amaliy mashg‘ulotni yuqori ilmiy va metodik saviyada tashkil etadi. Mashg‘ulotlarda zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalari va pedagogik yondashuvlar keng qo‘llaniladi. Talabalarning ilmiy-nazariy bilimlarini mustahkamlash maqsadida www.ziyouz.com, www.ziyonet.uz, www.gov.uz, www.lex.uz kabi ishonchli elektron resurslardan faol foydalanadi.

Shuningdek, u talabalarni maxsus pedagogika fanlariga oid bilimlarni chuqur va puxta o‘zlashtirishlarini ta’minlash uchun elektron taqdimotlar, audio va video materiallar, yangi pedagogik texnologiyalar asosida tayyorlangan tarqatma materiallardan samarali foydalanadi.

Xususan, interaktiv taqdimotlar (Power Point, Prezi, Canva), “Hamkorlikda o‘qitish” (Collaborative learning), “Smart-Ta’lim” texnologiyalari, “Videotopishmoq”, shaxsga yo‘naltirilgan ta’lim texnologiyalari, “Fikr – Harakat – Natija”, “3 daqiqalik lider”, “Xotira darvozasi”, “Vebinar”, rolli o‘yinlar kabi interaktiv metodlar va multimedia ta’lim resurslari asosida ma’ruza va amaliy mashg‘ulotlar samarali tashkil etiladi.

 “Ochiq osmon ostidagi maktab” loyihasidagi faoliyatidagi tashabbuskorligi:

• CHDPU Pedagogika fakulteti tashabbusi bilan tashkil etilgan ijtimoiy loyihada talabalar  faol ishtirokini ta’minlashdagi pedagogik yondashuv;

• Maxsus pedagogika kafedrasi loyihalarini nazariy va amaliy jihatdan samaradorligini oshirishdagi pedagogik faoliyat tashabbusi;

• Loyihaga mos puxta dastur ishlab chiqishdagi ishtiroki.

 Ijtimoiy-pedagogik loyihalarga mos dastur va o‘quv mashg‘ulotlarni ishlab chiqishdagi ishtiroki:

• Art-terapiya orqali rivojlantirish – imkoniyati cheklangan bolalar qobiliyatlarini ijod orqali rivojlantirishdagi yondashuvlar.

• Logopedik xizmat va individual mashg‘ulotlar – ehtiyojga mos nutqni rivojlantirishda logopedik massajning yangicha yondashuvlar metodikasiga mualliflik.

• Ijtimoiy moslashuv va qobiliyatni namoyon etish – jamiyatga integratsiya qilishga qaratilgan faol mashg‘ulotlar uchun “ Chegarasiz imkoniyatlar-noyob qobilyatlar” ilmiy-amaliy loyihasiga mualliflik.

 Ilmiy izlanish yo‘nalishi:

 “Uzluksiz inklyuziv ta’lim sharoitida o‘quv muhiti xavfsizligini ta’minlashning ilmiy-nazariy asoslari”  mavzusida fan doktori (DSc) ilmiy darajasini olishga bag‘ishlangan dissertatsiyani 2026-2027 o‘quv yilida yakunlash.
     Ilmiy faoliyati mobaynida  50 dan ortiq ilmiy maqola va tezis muallifi bo‘lgan. 3 ta monografiya (yakka mualliflikda), 4 ta darslik (1 ta yakka mualliflikda, 3 ta hammualliflikda),  3 ta o‘quv qo‘llanma,  50 dan ortiq ilmiy maqolalari chop etilgan, shundan: 4 ta - xalqaro jurnallarda, 4 ta - OAK ro‘yxatidagi respublika ilmiy jurnallarida, 21 dan ortiq maqola va tezislari xalqaro va respublika miqyosidagi ilmiy-amaliy anjuman materiallarida chop etilgan.

Kobilova Shaxnoza Xudayshukurovna Maxsus pedagogika kafedrasida o‘qitiladigan fanlar bo‘yicha namunaviy va ishchi dasturlar, shuningdek, o‘quv-uslubiy majmualarni ishlab chiqishda faol ishtirok etib kelmoqda. U har bir dars jarayonida zamonaviy axborot-kommunikatsiya va multimediali texnologiyalaridan samarali foydalanadi, bu esa dars sifati va talabalar faoliyatiga ijobiy ta’sir ko‘rsatmoqda.

Sh.X. Kobilova universitet, fakultet va kafedra miqyosidagi ma’naviy-ma’rifiy tadbirlarda ham faol ishtirok etib, bu sohada yetakchi o‘rinlarni egallab kelmoqda. U talabalar turar joyida istiqomat qiluvchi talabalar holidan doimiy ravishda xabardor bo‘lib turadi. Xususan, 2021–2022 o‘quv yilida jamoatchilik asosida talabalarni turar joy bilan ta’minlashda sidqidildan ishtirok etgan. Ayniqsa, ijtimoiy himoyaga muhtoj talabalarni yotoqxona bilan ta’minlash masalasidagi faoliyati adolatli va shaffof tarzda tashkil etilgan.

Sh.X. Kobilova TTJda o‘tkaziladigan ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar, “Kafedra haftaliklari” doirasida talaba-yoshlar bilan turli mavzularda davra suhbatlari tashkil etishda ham doimiy faollik ko‘rsatib kelmoqda. Talabalarning faoliyati bilan bog‘liq muammolarni hal etishda ham mas’uliyat bilan yondashadi.

U har yili respublika va universitet miqyosida o‘tkaziladigan ilmiy-nazariy hamda ilmiy-amaliy anjumanlarda inklyuziv ta’lim sohasiga bag‘ishlangan maqolalari bilan faol qatnashib kelmoqda.

Shuningdek, Sh.X. Kobilova kafedrada “Ustoz-shogird” tizimini samarali yo‘lga qo‘ygan holda, iqtidorli talabalar bilan maqsadli va natijador ish olib bormoqda.

 Kobilova Shaxnoza Xudayshukurovna 2023 yilda “Ta’lim klasteri vositasida imkoniyati cheklangan o‘quvchilar hayot xavfsizligini ta’minlashning pedagogik-psixologik shart-sharoitlari” mavzusida ilmiy tadqiqot ishini amalga oshirib, pedagogika fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasini oldi. Ushbu ilmiy ishda zamonaviy inklyuziv ta’lim muhitida imkoniyati cheklangan o‘quvchilar hayot xavfsizligini ta’minlash bo‘yicha yangi ilmiy yondashuvlar nazariy va amaliy jihatdan asoslab berilgan. Jumladan, ta’lim klasteri vositasida imkoniyati cheklangan o‘quvchilarning hayot xavfsizligini inklyuziya muhiti doirasida ta’minlashning tashkiliy-pedagogik aspektlari aniqlashtirilib, ularning individual ta’lim trayektoriyalariga mos ravishda individuallik, moslashuvchanlik va kompensatsiyaga asoslangan tamoyillarni himoyalovchi pedagogik jarayonni shaxsga yo‘naltirilgan yondashuv asosida tashkil etish taklif etilgan. Shuningdek, ta’lim klasteri orqali o‘quvchilar hayot xavfsizligini ta’minlashda psixologik qulaylik, tashkiliy xavfsizlik va pedagogik moslashuvchanlikni ta’minlaydigan shart-sharoitlar diffuz inklyuziya elementlarini ruhiy muvozanat konsentratsiyasi muhitida differensial tarzda qo‘llash asosida takomillashtirilgan.

 Inklyuziv ta’lim sharoitida hayot xavfsizligini ta’minlashning klaster modeli esa subyektlar o‘rtasida faol harakatlarni muvofiqlashtiruvchi akademik-ijtimoiy keyslarni individual modellashtirilgan pedagogik jarayonga integratsiyalash orqali takomillashtirilgan. Baholash mezonlari esa o‘quvchilarda ijtimoiy ta’sirga nisbatan bardoshlilik immunitetini shakllantiruvchi o‘quv topshiriqlarini ularning individual faoliyat pozitsiyasida refleksiv yondashuv asosida qo‘llash orqali ishlab chiqilgan.

  “Diffuz inklyuziya” yondashuvi: Inklyuziv ta’limda innovatsion ilmiy-amaliy konsepsiya

Kobilova Shaxnoza Xudayshukurovnaning (PhD) ilmiy tadqiqot ishi katta nazariy va amaliy ahamiyatga ega bo‘lib, u fanga ilk bor “Diffuz inklyuziya” yondashuvi atamasini olib kirgan va uning konseptual asoslarini chuqur ilmiy tahlil qilgan. Mazkur yondashuv asosida shakllangan ta’lim modeli imkoniyati cheklangan o‘quvchilarning sog‘ligi va ruhiy holatiga ta’sir ko‘rsatmagan holda, ularning jismoniy toliqish darajalarini inobatga olib, “qulay vaqt” va “qulay makon” nuqtayi nazaridan “to‘siqsiz harakat” faoliyatini amalga oshirish imkonini beradi. 

Bunday faoliyat orqali o‘quvchilarning sog‘lig‘ini mustahkamlash, o‘quv-kasbiy motivatsiyasini oshirish va ularni shaxsiy qiziqish, istak va qobiliyatlariga mos faoliyat turlariga yo‘naltirish maqsadga muvofiq sanaladi. Zero, imkoniyati cheklangan o‘quvchilar tomonidan egallangan kasbiy bilim, malaka, amaliy tajriba va kompetensiyalarni baholash imkonini beruvchi maxsus dastur va moslashtirilgan shart-sharoitlarning mavjudligi katta ahamiyat kasb etadi. Amaliyot jarayonining zaruriy tarkibiy qismi sifatida chidamlilik, tanqidiy fikrlash, o‘zini baholash va nazorat qilish, shuningdek, muvaffaqiyat va kamchiliklarga real baho bera olish kabi kompetensiyalarni shakllantirish “qulay vaqt” va “qulay makon” tamoyillari asosida “to‘siqsiz harakat” konsepsiyasini hayotga tatbiq etadi. Bunda integrativ-modulli yondashuv asosida, innovatsion ta’lim texnologiyalari vositasida, didaktik birlik hamda fanlararo integratsiyani o‘z ichiga olgan holda, ta’lim tizimi mazmuni, maqsadi, shakli, uslubi va samaradorligi bilan yoritiladi.

“Diffuz inklyuziya” yondashuvi ta’lim klasteri orqali imkoniyati cheklangan o‘quvchilar hayot xavfsizligini ta’minlashda pedagogik-psixologik shart-sharoitlarni yaratishda muhim o‘rin tutadi. Ushbu yondashuv asosida erishiladigan natijalar inklyuziv ta’limda tub burilish yasashi mumkin, degan ilmiy gipoteza ilgari surilgan. “Diffuz inklyuziya” yondashuvi keskin va majburiy faoliyatlarni inkor etib, kuchli maqsad, qadriyat va e’tiqod asosida minimaldan maksimalga yo‘naltirilgan evolyutsion dinamik konsentratsiyaga ega bo‘lgan yondashuvdir. Bu yondashuv mavjud pedagogik jarayonlarni real in’ikos etgan holda, imkoniyati cheklangan o‘quvchilarning o‘zlarini “etuk shaxs” sifatida idrok etishlariga zamin yaratadi. U, shuningdek, inklyuziv ta’limda faoliyat yuritayotgan o‘qituvchilar, o‘quvchilarning ota-onalari va ta’lim muassasalari o‘rtasidagi o‘zaro hamkorlik doirasida yuzaga keladigan kompleks harakatlarning natijasi bo‘lib, o‘quvchilarning aqliy, jismoniy va ichki ruhiy barqarorliklarini ta’minlashga xizmat qiladi. Bu esa, o‘z navbatida, ijtimoiy-psixologik muhit barqarorligiga ta’sir ko‘rsatuvchi obyektiv va subyektiv omillar hamda mavjud pedagogik bo‘shliqlarni to‘ldiruvchi uzluksiz harakatlarni samarali muvofiqlashtirishni nazarda tutadi.

Mazkur yondashuvni amalga oshirish jarayonida imkoniyati cheklangan va sog‘lom o‘quvchilar o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri kommunikatsiya aloqalari o‘rnatilib, o‘zaro adaptatsiya ko‘nikmalari, hissiy qabul qilish, bir-birini tushunish va simpatiya kabi ijtimoiy-psixologik fazilatlar shakllanadi. Bu esa nafaqat dars mashg‘ulotlarida, balki darsdan tashqari faoliyatlarda ham to‘siqsiz, sog‘lom va samimiy munosabatlarning qaror topishiga olib keladi. Natijada, imkoniyati cheklangan bolalarning ta’lim muhitiga integratsiyasi tezlashadi, sotsializatsiya jarayoni to‘siqlarsiz amalga oshadi, pedagogik jarayonning sifati va samaradorligi ortadi hamda inklyuziv ta’lim tizimi o‘z oldiga qo‘ygan strategik maqsadlarga erishadi.

           Inklyuziv ta’limda “Diffuz inklyuziya” yondashuvini amalga oshirish mexanizmi.

Kobilova Shaxnoza Xudayshukurovna 3 ta monografiya va 50 dan ortiq ilmiy maqola muallifi

Inklyuziv ta’lim sharoitida o‘quvchilar hayot xavfsizligini ta’minlashning ijtimoiy pedagogik va psixologik omillari. Social pedagogical and psychological factors of providing life safety of students in the conditions of inclusive education. Published by novateur publication 466, Sadashiv Peth, M.S.India-411030.- India.2022. -91 b. //novateurpublication.com/index.php/np/catalog/book/155

Обеспечение безопастности жизни учеников с органиченними возможностями в процессе инклюзивного образования и его фактори. Журнал научних и прикладних исследований. Научно-практический журнал. 2021. №11, -S.19-21 https://lib.cspi.uz/index.php?newsid=6887 

Inklyuziv ta’limda “To‘siqsiz muhit” va uni shakllantirish imkoniyatlari. Diversity Research: Journal of analysis and trends Volume 1, ISSN (E): 2810-6393. Issue 4, July 2023. –Б. 1-5 https://lib.cspu.uz/index.php?newsid=9227

 Social-pedagogical aspects of ensuring the safety of life of children with special educational needs in continuous inclusive education International bulletin of applied science and technology.  IBAST. ISSN: 2750-3402.  IF = 9.2 –B.240-245 https://doi.org/10.5281/zenodo.14263828

Introducing the theory of the "Inclusive Diffusion" approach to inclusive education and its prospects. Periodica Journal of Modern Philosophy, Social Sciences and Humanities Volume 20, July , 2023 –Б. 24-27. file:///C:/Users/user/Downloads/6-258.pdf

 Ensuring pedagogigal and psychological compatibility constinuous education is the basis of the effectiveness of inclusive education  Journal of Innovations in Pedogogy and Educational Advancements. ISSN (E): 3061-6972. Volume 01, Issue 06, June 2025 B.-85-93  https://brightmindpublishing.com/index.php/ev/article/view/1107

     Pedogogigal psycgologigal aspects of ensuring safe inclusive educational continuity  A Journal  of teaching theory and practice. ISSN (E): 3061-6964  Volume 01, Issue 06, June 2025 B.-95-104  https://brightmindpublishing.com/index.php/EI/article/view/1076

Factors of organizing inclusive teaching and its pedagogical and psychological safety in continuing education   Modern American Journal of Linguistics Education, and Pedagogy. ISSN (E):3067-7874.Volume 01, Issue 03, June 2025 B.-75-84 https://usajournals.org/index.php/6/article/view/572