O‘zbekiston Respublikasi so‘nggi yillarda xalqaro maydonda faol tashabbuskor davlat sifatida tanilmoqda. Davlatimiz tomonidan ilgari surilayotgan g‘oya va takliflar nafaqat milliy manfaatlarga, balki butun mintaqa va jahon hamjamiyatiga xizmat qilmoqda.
Bugungi globallashuv davrida har bir davlatning xalqaro maydondagi mavqei, eng avvalo, uning tashabbuslari va hamkorlikka qo‘shgan hissasi bilan belgilanmoqda. O‘zbekiston so‘nggi yillarda tinchlik, xavfsizlik, barqaror rivojlanish va ekologik muammolarni hal etishga qaratilgan tashabbuslari bilan jahon hamjamiyati e’tiborini qozonmoqda.
Avvalo, Prezidentimiz tomonidan ilgari surilgan “Markaziy Osiyo – umumiy uyimiz” g‘oyasi mintaqaviy integratsiya jarayonini jadallashtirdi. Bu tashabbus qo‘shni davlatlar o‘rtasida ishonch va do‘stlikni mustahkamlab, iqtisodiy, madaniy va gumanitar hamkorlikning yangi bosqichiga yo‘l ochdi. BMTning 80 yilligiga bag‘ishlangan yubiley sammitida O‘zbekiston Prezidenti dunyo hamjamiyatiga qator muhim tashabbuslar bilan murojaat qildi. Jumladan:
Iqlim o‘zgarishi va ekologik muammolarga qarshi kurashda global birdamlikni kuchaytirish;
Markaziy Osiyoni “yashil” taraqqiyot hududiga aylantirish;
Xalqaro transport va energetika koridorlarini rivojlantirish orqali mintaqaviy integratsiyani mustahkamlash;
Yoshlar va tinchlik masalalarida yangi global tashabbuslarni ilgari surish.
Ushbu chiqish xalqaro ekspertlar tomonidan yuqori baholandi va O‘zbekistonning jahon maydonidagi obro‘sini yanada oshirdi.
Shu bilan birga, Orolbo‘yi ekologik inqirozini yumshatishga doir tashabbuslar xalqaro darajada keng e’tirof etildi. BMT Bosh Assambleyasida qabul qilingan rezolyutsiyalar, “Yashil makon” loyihasi va Xalqaro Aralbo‘yi innovatsiya markazi faoliyati nafaqat O‘zbekiston, balki butun dunyo ekologik xavfsizligiga xizmat qilmoqda. O‘zbekiston ekologiya masalalariga alohida e’tibor qaratmoqda. Jumladan:
“Yashil makon” dasturi orqali ekologik muvozanatni ta’minlash;
YŪNIDO bilan hamkorlikda sanoatda “yashil” texnologiyalar markazini tashkil etish;
Suv resurslaridan oqilona foydalanish bo‘yicha mintaqaviy dasturlar qabul qilish tashabbuslari ilgari surildi.
Shuningdek, iqlim migratsiyasi kuchayib borayotgan sharoitda global hamkorlik va muvofiqlashtirilgan siyosat yuritish uchun xalqaro pakt qabul qilish taklifi ilgari surildi.
Mamlakatimizning yana bir muhim tashabbusi – Afg‘onistonda tinchlik o‘rnatish masalasidir. Toshkentda o‘tkazilgan xalqaro konferensiyalar mintaqa barqarorligi va xavfsizligi yo‘lida muhim qadam bo‘ldi. Bu tashabbus butun jahon hamjamiyatida O‘zbekistonning mas’uliyatli davlat sifatidagi mavqeini mustahkamladi. Mamlakatimiz BMT Bosh Assambleyasida Markaziy Osiyo davlatlarining iqtisodiy integratsiyasini qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha rezolyutsiya tashabbusini ilgari surdi. Shuningdek:
Afg‘oniston orqali xalqaro transport va energetika koridorlarini rivojlantirish bo‘yicha BMT rezolyutsiyasi;
Terrorizmga qarshi kurash boshqarmasining mintaqaviy ofisini O‘zbekistonda ochish tashabbusi;
Xalqaro tranzit koridorlari xavfsizligini ta’minlash va samarali logistika zanjirini yaratish bo‘yicha global mexanizm joriy qilish taklif qilindi.
Bu tashabbuslar nafaqat mintaqaviy barqarorlik, balki jahon xavfsizligi uchun ham katta ahamiyatga ega.
Bundan tashqari, O‘zbekiston tomonidan ilgari surilgan “Yoshlar huquqlarini ta’minlash bo‘yicha xalqaro konvensiya”, shuningdek, transport-logistika koridorlarini rivojlantirish tashabbuslari global miqyosda katta e’tibor qozonmoqda. Bu esa yoshlar siyosati, savdo aloqalari va barqaror taraqqiyotning muhim yo‘nalishlariga bevosita ta’sir ko‘rsatmoqda. O‘zbekiston tashabbusi bilan Butunjahon professional ta’lim sammitini o‘tkazish va Osiyo xotin-qizlar forumini muntazam yo‘lga qo‘yish masalalari ilgari surildi. Bu tashabbuslar inson kapitalini rivojlantirish, ayollar faoliyatini keng qo‘llab-quvvatlash va gender tenglikni mustahkamlashda muhim ahamiyat kasb etadi. O‘zbekiston sog‘liqni saqlash, ta’lim va madaniyat sohalarida sun’iy intellekt yechimlarini beg‘araz almashishga qaratilgan xalqaro hamkorlik mexanizmini yaratishni taklif etdi.
Yoshlar masalasida esa “Jahon yoshlarining tinchlik sari harakati” ni ta’sis etish va uning qarorgohini O‘zbekistonda joylashtirish tashabbusi ilgari surildi. Bu g‘oya yoshlarni tinchlik va barqarorlik yo‘lida birlashtirishga xizmat qiladi.
Xulosa qilib aytganda, O‘zbekistonning xalqaro maydondagi tashabbuslari nafaqat milliy manfaatlarni himoya qilmoqda, balki butun insoniyatning tinchlik va barqaror rivojlanish yo‘lidagi sa’y-harakatlariga ham ulkan hissa qo‘shmoqda. O‘zbekiston tashabbuslari xalqaro maydonda yuksak e’tirof etilmoqda. Ular mamlakatimizning nufuzini oshirish bilan birga, mintaqaviy hamkorlikni mustahkamlash, global muammolarga yechim topish va jahon tinchligiga hissa qo‘shishga qaratilgan.
